Büyük teknoloji, bankacılık, enerji: AB lobiciliğine en çok para harcayanlar kimler?
Yeni bir analize göre, en büyük 162 şirket ve ticaret birliği geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği (AB) yasa koyucuları ve yetkilileri nezdinde lobi faaliyetlerinde bulunmak için toplam 343 milyon euro harcadı.
Corporate Europe Observatory (CEO) ve LobbyControl adlı kar amacı gütmeyen grupların raporuna göre, Şubat 2024 ile Şubat 2025 arasında yıllık lobi harcamaları yüzde 13, 2020'den bu yana ise neredeyse üçte bir oranında arttı.
Ancak AB'nin şeffaflık sicilinde sadece bir milyon avronun üzerinde harcama yapan kuruluşların lobi bütçelerini açıklamaları gerektiğinden, bu tahminler ihtiyatlı kalıyor.
En yüksek beyanda bulunan şirket ve dernekler arasında, sırasıyla 9 milyon euro ve 7 milyon euroluk lobi bütçeleriyle Meta ve Microsoft gibi büyük teknoloji aktörlerinin yanı sıra Avrupa Bankacılık Federasyonu, enerji firması Shell, FuelsEurope, Bayer, Novartis, BusinessEurope ve Avrupa İlaç Endüstrileri ve Dernekleri Federasyonu (EFPIA) yer alıyor.
Yapay Zeka Yasası'nın geçen yıl yürürlüğe girmesi ve AB Komisyonu'nun 2025 yılında Temiz Sanayi Anlaşması, Uygun Fiyatlı Enerji Eylem Planı, Kritik İlaçlar Yasası ve Tasarruf ve Yatırım Birliği'ni hayata geçirmeyi planlaması ve bürokrasiyi azaltmaya yönelik devam eden çabalarla birlikte, lobicilik bütçelerindeki artış devam edecek gibi görünüyor.
CEO Vicky Cann Euronews'e yaptığı açıklamada, "Yıllardır büyük teknoloji lobiciliğinde bir artış eğilimi görüyoruz ancak son beş yılda enerji ve tarımsal kimyasallar gibi kirletici endüstrilerin harcamalarındaki artış (sırasıyla yüzde 44 ve yüzde 31) Yeşil Anlaşma etrafındaki yoğun lobiciliği açıkça yansıtıyor," dedi.
Cann sözlerini şöyle sürdürdü: "Komisyon bu hafta içinde şirket dostu bir Temiz Sanayi Anlaşması sunmaya hazırlanırken - 'rekabetçilik' adına büyük bir deregülasyon hamlesinin yanı sıra - bu endüstri lobiciliğinin karşılığını alıyor gibi görünmesi son derece endişe verici."
Hem LobbyControl hem de CEO, AB kurumlarını lobicilik kurallarını yeniden düşünmeye ve vatandaşların lobicilik faaliyetlerini takip edebilmeleri için faydalı bilgiler sağlayan AB Şeffaflık Kaydı da dahil olmak üzere düzenleyici ele geçirmeye karşı güvenceleri güçlendirmeye çağırıyor.
Platformun Temmuz 2025'e kadar gözden geçirilmesi beklenirken, savunuculuk grupları pazartesi günü yaptıkları açıklamada, "Yasal olarak bağlayıcı bir lobi kaydı, yanlış verilerin yayınlanması için anlamlı yaptırımlar uygulamanın ve dolayısıyla AB lobi kaydının genel kalitesini artırmanın tek yoludur," dedi.
Analiz ayrıca, lobiciler ile AB yetkilileri arasındaki toplantıların sayısını ve Avrupa Parlamentosu'na erişim sağlayan rozetlerin sayısını da inceliyor.
Avrupa Kimya Endüstrisi Konseyi, BusinessEurope ve Insurance Europe sırasıyla 323, 295 ve 268 ile en fazla parlamento giriş kartına sahip kuruluşlar olarak parlamentodaki milletvekili sayısından daha fazla sayıya sahipler.
BusinessEurope ayrıca 2014'ten bu yana 467 toplantı gerçekleştirerek AB yetkilileriyle beyan edilen toplantı sayısında da ilk sırada yer alırken, onu Google (381), Airbus (318), Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (241) ve Meta (235) takip ediyor.
Hak savunucusu gruplar, bulguların AB'nin şu anda tütün endüstrisine uygulanan mevcut lobicilik kısıtlamalarını iklim ve çevre düzenlemeleri gibi diğer kritik politika alanlarına da genişletmesi gerektiğini vurguladığını belirtiyor.
Şeffaflık gözlemcileri, "İlk adım olarak Komisyon, endüstri lobicilerine ayrıcalıklı erişim hakkı tanımayı bırakmalı ve sivil toplum ve topluluk seslerinin yüksek sesle ve net bir şekilde duyulmasını sağlamalı," dedi.
Geçtiğimiz ay Komisyon, lobiciler ve üst düzey yetkililer arasındaki toplantıların tutanaklarını yayınlayarak lobicilik şeffaflığında önemli bir değişiklik yaptı ve açıklama zorunluluğunu 400 üst düzey yetkiliden yaklaşık 1.500'e çıkardı.
Bu hamle karışık bir tepki aldı ancak nihai etki gerçekte ne kadar bilginin açıklandığına bağlı olacak.
Haber Kaynak : TR.EURONEWS.COM
"Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır."